تعیّن اجتماعی معرفت های وحیانی در اندیشه ی علاّمه طباطبایی
نویسندگان
چکیده
یکی از سؤالات اساسیِ حوزه «معرفت های وحیانی» میزان اثرپذیری آن از «عوامل اجتماعی» است که از آن به عنوان «تعیّن اجتماعی وحی» یاد می شود. به باور علامّه طباطبایی(ره) به طور کلی، «صورتِ» معرفت های وحیانی، از تغییر برخی عوامل اجتماعی و انسانی، مانند: «شرایط زمان»، «انسان» و «مصالح» اثر می پذیرد که به عقیده وی ظهور «شریعت»های متعدّد نتیجه آن است ولی «محتوای» معرفت های وحیانی، و به تبع آن محتوای شرایع تغییرناپذیر است. علامّه طباطبایی(ره) ضمن تطبیق قاعده فوق بر قرآن و احکام اسلام، بر این باور است که قرآن کریم در اصل «نزول»، برای رسیدن به سطح فهم انسانها; «نزول تدریجی»، به دلایل آموزشی، احتجاج و ضعف فراگیری عمومی; «به لفظ آمدن»، برای امکان مکامله با مردم; کاربرد «زبان تمثیل»، برای امکان انتقال بهتر معانی; و «عربی بودن»، به جهت امتیاز زبان عربی و عرب بودن عمده مخاطبین در مراحل آغازین، متأثر از جامعه است. ایشان، هم چنین، دین اسلام را به دلیل تأکیدش بر «تفکّر جمعی»، «نیروی جمعی اجرایی»، «اجتماعی بودن احکام» و مانند آن، «دینی اجتماعی» می داند که ناظر به جامعه ی انسانی شکل گرفته است.
منابع مشابه
تبیینِ چیستی و چرایی دینِ وحیانی در اندیشه علامه طباطبایی
علامه طباطبایی ضمن تعریف پذیر دانستن دین از زوایای گوناگون به تعریف مفهومی، ساختاری و غایتگرایانه دین پرداختهاند. بر این اساس دین در نظر علامه نوعی روش زندگی اجتماعی است که انسان اجتماعی آن را برای نیل به سعادت اتخاذ میکند و چون حیات بشر محدود به دنیا نیست این روش مشتمل بر معارف و قوانینی است که از یک سو، سعادت دنیوی و از سوی دیگر سعادت اخروی او را تامین می نماید. چرایی و ضرورت دین در نظر عل...
متن کاملمبناشناسی معرفت دینی علامه طباطبایی
معرفت دینی شامل یافته‌هایی است که با فهم روشمند و پژوهش در منابع دینی حاصل می‌شود. این نوع معرفت مسبوق به مبانی‌ای است که بر پایة آنها سیر علمی در فهم دین آغاز و تا حصول نتیجه دنبال می‌شود. علامۀ فقید طباطبایی براساس مبانی خاصی برای فهم صحیح و ضابطه‌مند دین، تلاش خویش را در این زمینه متمرکز میکند و برای ورود به عرصۀ فهم دین، پیش‌فرض‌هایی را مطرح میکند که فهم معارف دینی با گذر از آنها ممکن...
متن کاملکارکرد نظریه ادراکات اعتباری در اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه طباطبایی
اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه طباطبایی با توجه به عمق و وسعتی که دارد می تواند راهگشای بسیاری از مسائل سیاسی دوره کنونی در جوامع مختلف باشد. یکی از مهمترین مبانی تفکر فلسفی علامه طباطبایی که اندیشه سیاسی- اجتماعی ایشان را متاثر ساخته است و به نوعی جهت نگاه علامه را تعیین می کند نظریه ادراکات اعتباری است. در این مقاله با توجه به اهمیت و ضرورت طرح اندیشه سیاسی- اجتماعی علامه و مبانی آن سعی شده اس...
متن کاملمنابع من
با ذخیره ی این منبع در منابع من، دسترسی به آن را برای استفاده های بعدی آسان تر کنید
عنوان ژورنال:
روش شناسی علوم انسانیناشر: پژوهشگاه حوزه و دانشگاه
ISSN 1608-7070
دوره 9
شماره 35 2003
میزبانی شده توسط پلتفرم ابری doprax.com
copyright © 2015-2023